Beste collega’s, vrienden en andere belangstellenden,
We kunnen terugzien op een heel geslaagd Andriessen/De Klerk Festival in Haarlem met prachtige concerten die goed werden bezocht. Een van de hoogtepunten was De goddelijke routine (2017), het orgelwerk dat Louis Andriessen speciaal voor dit festival componeerde en dat door Gonny van der Maten in première werd gebracht. In verband met deze festiviteiten is tevens veel nog onuitgegeven muziek gepubliceerd en zijn oude uitgaven herzien. Ook werd in enkele artikelen aandacht besteed aan beide componisten.
Het is verheugend dat Donemus in de gelegenheid was de reeks nieuwe Hendrik Andriessen-uitgaven voor te zetten. Onlangs verschenen onderstaande composities, waarvan de meeste nog niet eerder waren uitgegeven. Binnenkort zullen nog enkele publicaties volgen.
Vocale werken op geestelijke teksten
1. O sacrum convivium (1916) voor middelhoge stem en orgel.
Na de première op 11 augustus 1920 schreef recensent Jos de Klerk in het Haarlems Dagblad: “De prachtige lyrische antifoon ‘O sacrum’ heeft Andriessen bezield tot een melos vol warme expressie en edele schoonheid.” Bestelnummer D 05117
2. Graduale-Tractus ‘Requiem’ – Aan de nagedachtenis van Alphons Diepenbrock (1921) voor tenor en orgel.
Diepenbrock is nooit Andriessens leraar geweest maar de erudiete classicus en componist heeft in de paar jaar dat zij contact met elkaar hadden grote invloed op Andriessen gehad. Andriessen schreef deze compositie twee maanden na het overlijden van Diepenbrock. Bestelnummer D 17231
3. Le Chemin de la Croix – huitième station (1921) voor tenor en orgel op tekst van Paul Claudel.
De achtste statie van de Kruisweg luidt: Jezus troost de wenende vrouwen. Na de première op 1 juli 1921 schreef Jos de Klerk in het Haarlems Dagblad diep onder de indruk te zijn van de dramatische bewogenheid van dit werk. Bestelnummer D 05137
4. De die aeternitatis (1921) voor vierstemmig gemengd koor a cappella op tekst van Thomas a Kempis.
De tekst voor deze compositie is ontleend aan de beroemde Navolging van Christus van Thomas a Kempis. Het is een bezonken, ernstige compositie die van een koor heel wat vraagt. Bestelnummer D 06785
5. La Sainte Face (1922) voor sopraan (of tenor) en orgel op tekst van Paul Claudel.
Dit werk is geheel in de stijl van het bekende La Vierge à midi voor mezzosopraan en orgel (1952/66), eveneens op tekst van Paul Claudel. Bestelnummer D 17230
6. De Imitatione Christi (1977) voor sopraan en orgel op tekst van Thomas a Kempis.
Dit werk, wederom op een tekst uit de Navolging van Christus, is opgedragen aan Jitske Steendam en Piet van der Steen die er ook de première van brachten. Het is de laatste compositie van Hendrik Andriessen. Bestelnummer D 05069
Vocale werken op wereldlijke teksten
7. Three Songs (What shall I do 1913, Cantilena della Madre 1943 en Luci serene 1966) voor (mezzo)sopraan en piano.
Andriessen schreef slechts 1 lied op een Engelse tekst en 2 liederen op Italiaanse teksten, die nu voor het eerst worden uitgegeven. Het laatste lied schreef hij voor zijn oudste dochter. Bestelnummer D 17247
8. Tre Canzoni (1958) voor vierstemmig gemengd koor a cappella.
Met deze compositie plaatst Andriessen zich in de traditie van het zestiende-eeuwse Italiaanse madrigaal, dat mede door aldaar werkzame Vlaamse componisten als Adriaan Willaert, Jacob Arcadelt, Cypriano de Rore en Giaches de Wert tot grote bloei werd gebracht. Bestelnummer D 06402
9. Omaggio a Marenzio (1965) voor vierstemmig gemengd koor a cappella.
Met deze veeleisende compositie brengt Andriessen een hommage aan de grote zestiende-eeuwse Italiaanse madrigaalcomponist Lucca Marenzio. Bestelnummer D 06377
Instrumentaal
10. Concerto per violino ed orchestra (1969).
Dit is Andriessens meest uitgebreide concertante werk. Hij schreef dit prachtige concert voor de Hongaarse in Nederland werkzame violist Tibor Berkovits, die het ook in première bracht. Bestelnummer D 06381
Tenslotte
- Andriessens Vioolconcert zal in Wageningen worden uitgevoerd op vrijdag 15 december 2017 in de Johannes de Doperkerk, en op zaterdag 16 december 2017 in de Grote Kerk. Beide concerten beginnen om 20.00 uur. Solist: Joan Berkhemer, begeleiding door de Wageningse Studenten Koor en Orkest Vereniging o.l.v. Frank Adams.
- Binnenkort zal ook de partituur van de opera De Spiegel uit Venetië (1963-1965), die tijdens het Haarlemse festival twee keer is opgevoerd, beschikbaar zijn.
- In mijn vorige nieuwsbrief kondigde ik u een artikel aan over het nieuwe orgelwerk De goddelijke routine van Louis Andriessen, te verschijnen in het januarinummer van ‘Het Orgel’. Dit artikel is reeds verschenen in het novembernummer.
- In het decembernummer van het Duitse tijdschrift ‘Musica Sacra’ zijn twee artikelen verschenen over Albert de Klerk; het eerste gaat over zijn muzikale nalatenschap, het tweede over zijn koormuziek. In het Duitse blad ‘Ars Organi’ staat eveneens een (uitgebreider) artikel over de muzikale nalatenschap.
- Herhaaldelijk wordt mij gevraagd naar de al enkele keren aangekondigde publicatie van 23 vocale en 3 instrumentale werken van Andriessen bij uitgeverij Ascolta. Bij vrijwel al deze composities gaat het om eerste uitgaven, dus een bijzonder belangrijke gebeurtenis. Tot mijn spijt moet ik u echter laten weten dat de partituren door onvoorziene omstandigheden op dit moment nog niet beschikbaar zijn. Uiteraard houd ik u op de hoogte.
Ten slotte verzoek ik iedereen deze nieuwsbrief door te sturen aan geïnteresseerden in de eigen omgeving, zodat het bovenstaande zo snel mogelijk bekend zal worden.
Met vriendelijke groet,
Lourens Stuifbergen